ختمی Marshmallow گیاه بومی مناطق شرق مدیترانه است. گیاهی است علفی و چندساله که ارتفاع آن به حدود ۲ متر می‌رسد. ساقه آن از کرکهای ریز که به رنگ خاکستری می‌باشد پوشیده شده است. برگهای ختمی دندانه‌دار، پهن و مانند قلب است. گل های آن درشت به رنگ سفید مایل به قرمز یا ارغوانی است که به صورت دسته‌های سه تایی در اواخر تابستان ظاهر می‌شود. ختمی به علت داشتن گل های زیبا به صورت گیاه زینتی در باغچه‌ها کاشته می‌شود. تمام قسمت های این گیاه، کاربرد درمانی دارد.

ترکیبات شیمیایی
ختمی دارای لعاب و موسیلاژ زیادی است. این گیاه دارای مواد نشاسته‌ای، چربی، اسانس، ‌آنتوسیانین Anthocyanin ، ‌آل تئین Altheine، دی اکسی بنزوئیک اسید DIoxybenzoic Acid و سیانیدین Cyanidin می‌باشد.

خواص داروئی
ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و به طور کلی روی تمام اعضای بدن به ویژه روده‌ها، ریه‌ها، معده، کلیه‌ها و مثانه موثر است.
خواص گل ختمی
  • ملین و برطرف کننده یبوست است.
  • بیماریهای تنفسی را برطرف می‌کند.
  • سرفه‌های خشک را از بین می‌برد.
  • برای رفع گلو درد، جوشانده گل ختمی را غرغره کنید.
  • عادت ماهیانه را منظم می‌کند.

خواص ریشه ختمی
  • ناراحتی‌های پوستی را برطرف می‌کند و پوست را نرم می‌سازد.
  • سرفه‌های خشک را از بین می‌برد.
  • تب را پائین می‌آرود.
  • اسهال خونی را شفا می‌بخشد.
  • ادرار را زیاد می‌کند.
  • کمی ترشحات عادت ماهیانه را برطرف می‌کند.
  • تورم را رفع می‌کند.
  • ناراحتی‌های دستگاه ادراری را برطرف می‌کند.
  • قند خون را تنظیم می‌کند.

خواص برگ ختمی

  • ضماد برگ ختمی در برطرف کردن دمل‌ها و ورم پستان و ورم معده موثر است.
  • برای التیام شکستگی‌ها ، برگ ختمی را به صورت ضماد درآورده و روی محل شکستگی بگذارید.
  • ضماد برگ ختمی در برطرف کردن درد سیاتیک مفید است.
  • رعشه را برطرف می‌کند.
  • ورم بناگوش را با ضماد برگ ختمی درمان کنید.

دستور مصرف

  • خیسانده ریشه ختمی : ۱۰ گرم ریشه ختمی را پوست کنده و خرد کرده و در یک لیتر آب سرد خیس کنید و پس از ۸ ساعت آنرا صاف کرده و نگهداری کنید. این مایع در رفع اسهال خونی بسیار موثر است.
  • دم کرده ختمی : در حدود ۲۰ گرم ریشه ختمی را تمیز کرده و خرد کنید و آنرا در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود. سپس آنرا صاف کرده و با عسل مخلوط کنید.
  • دم کرده گل ختمی : ۲۰ گرم گل خشک شده ختمی را در یک لیترآب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود. سپس آنرا با قند یا عسل شیرین کنید.
  • محلول شست وشوی چشم : نیم گرم گل خشک ختمی را در ۱۵۰ گرم آب ریخته و به مدت 5 دقیقه بگذارید بجوشد سپس آنرا سرد کنید و ۵ قطره الکل کامفه در آن بریزید.
زیان ها و پیشگیری
ختمی گیاه مفید و بی ضرری است فقط زنان باردار و مادران شیرده باید از زیاد خوردن آن پرهیز کنند. افرادی که سرد مزاج هستند باید ختمی را با عسل بخورند.