درخت انجیر Fig از زمان های بسیار قدیم وجود داشته و از آن استفاده زیادی می شده است. در تورات از این درخت نام برده شده و اشعیای نبی (یکی از انبیا قوم بنی اسرائیل) خرقیا پادشاه (در حدود ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح) را با انجیر مداوا کرده است. درخت انجیر بومی آسیای غربی و کشورهای مدیترانه است و از آنجا به عربستان، سوریه و اسرائیل برده شده است. درخت انجیر در نزد یونانیان مقدس و محترم بوده به طوری که صادرات آن ممنوع بود.
شاعران و نویسندگان یونانی مانند هومر، هرودوتوس و افلاطون در نوشته‌ها و اشعار خود آن را ستوده‌اند. در اوایل قرن هجدهم، انجیر به وسیله میسیونرهای مذهبی اسپانیایی به کالیفرنیا برده شد و امروزه به مقدار زیاد در این ایالت و ایالات جنوبی آمریکا کشت می‌شود. حدود ۸۵ درصد ازمحصول انجیر به صورت خشک به بازار عرضه می‌شود زیرا انجیر رسیده زود خراب می‌شود.
انجیر درختی است با برگهای زرد و پنجه‌ای،به رنگ سبز خاکستری و بلندی آن تا شش متر می‌رسد و چون در مقابل سرمای شدید مقاومت ندارد در مناطق معتدل و گرمسیر کشت می‌شود. درخت انجیر معمولاً از سال چهارم شروع به میوه دادن می‌کند و تا سن بیست سالگی میوه می‌دهد.
ترکیبات شیمیایی
انجیر میوه مغذی و خوش طعم است، دارای مواد قندی، مواد ازته، چربی، مواد معدنی، آمینو اسید، آنزیم‌های مختلف و کاروتن می‌باشد. در برگهای آن حدود ۰/۰۶ درصد مواد تلخی مانند فیکوسین Ficusin و برگاپتین Bergaptene وجود دارد.
شیره سفیدی که با شکستن شاخه‌های درخت انجیر و یا از میوه نارس آن خارج می‌شود بسیار سمی است و اگر بر روی پوست زده شود سلولها را از بین برده و می‌کشد. برگهای انجیر دارای کوسایداروتین Glycosiderutin است.
خواص داروئی
- انجیر از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است .
- انجیر تعرق بدن را زیاد می‌کند.
- ادرار آور است.
- حرارت بدن را کاهش می‌دهد.
- چاق کننده است و افرادی که می‌خواهند وزن اضافه کنند و یا برای بیمارانی که دوره نقاهت خود را می‌گذرانند بسیار مفید است. بدین منظور می‌توان آنرا با شیر سویا مخلوط کرده و بین غذاها خورد.
- انجیر یبوست را برطرف می‌کند و یکی از بهترین میوه‌ها برای تمیز کردن روده بزرگ و رفع یبوست است. در قدیم برای از بین بردن یبوست از شربت انجیر استفاده می‌کردند.)
- برای درمان ناراحتیهای سینه حدود ۲۰ گرم از خرما ، عناب ، انجیر خشک و مویز را با هم مخلوط کرده و آسیاب کرده سپس این پودر را با یک لیتر آب جوشانده تا حجم آن به نصف برسد. از این جوشانده می‌توان بمقدار سه فنجان در روز مصرف نمود.
- جوشانده انجیر خشک درمان کننده التهاب مجاری دستگاه تنفسی ، کلیه ، ذات الریه ، ذات الجنب ، سرخک ، مخملک و آبله می‌باشد.
- جوشانده غلیظ انجیر خشک برای رفع سرماخوردگی بسیار مفید است.
- برای برطرف کردن سیاه سرفه ، برونشیت و ذات الریه از قهوه انجیر استفاده کنید و برای درست کردن این قهوه ، انجیر را ابتدا بو داده و سپس آنرا آسیاب کنید تا بصورت پودر درآید.
- انجیر دستگاه هاضمه را تقویت می‌کند.
- انجیر برای درمان سوء هاضمه مفید است.
- سوپ انجیر بسیار مقوی است و برای افزایش شیر در زنان شیرده مفید است. برای تهیه سوپ ، انجیر نارس را با گوشت بپزید.
- برای برطرف کردن ورم گلو ، ۵۰ گرم انجیر زرد را در ۵۰۰ گرم شیر ریخته و مدت ۱۵ دقیقه بگذارید سپس آنرا غرغره کنیدو مقداری از آنرا نیز بنوشید (می‌توانید آنرا با عسل هم شیرین کنید).
- جوشانده انجیر خشک در شیر برای درمان آنژین ، ورم لثه و ورم مخاط دهان نیز موثر است.
- یکی از داروهای بسیار موثر برای درمان آرتروز و درد مفاصل ، مخلوط شیر بز و انجیر سیاه می‌باشد. این مخلوط سموم مختلف را از بدن خارج کرده و درد را از بین می‌برد.
- انجیر را می‌توان همراه با میوه‌های دیگر مصرف کرد. انجیر بامیوه‌های اسیدی مانند پرتقال و گریپ فروت سازگار نیست.
- انجیر برای آنهائیکه قند خونشان پائین می‌آید و یکباره احساس ضعف می‌کنند مناسب است زیرا قند آن به سرعت در روده کوچک جذب می‌شود.
- خوردن انجیر باعث افزایش نیروی جنسی می‌شود.
- انجیر تقویت کننده کبد است.
- اگر ترشح ادرار کم باشد خوردن انجیر باعث ازدیاد آن می‌شود.
- برای برطرف کردن ورم بناگوش و دمل‌ها ، ضمادی از انجیرخشک با گندم درست کرده و روی ورم دمل بگذارید.
- دم کرده انجیر با شنبلیله برای سینه درد و رفع خشونت سینه مفید است.
- برای رفع ورم طحال ، انجیر را به مدت نه روز در سرکه خیس کنید و هر روز پنج عدد آنرا با سرکه بخورید.
- انجیر ضد سرطان است.
- انجیر در معالجه بیماریهای پوستی موثر است.
خواص شیره درخت انجیر
شیره درخت انجیر طعم تلخ و سوزنده‌ای دارد. برخی خواص شیره انجیر عبارتند از :
- مسهل بسیار خوبی است.
- دارای دیاستازهای مختلفی است و برای نرم کردن گوشت بکار می‌رود.
- شیره درخت انجیر را اگر بمدت چند روز روی زگیل و یامیخچه پا بگذارید آنرا از بین می‌برد.
- برای معالجه بیماریهای پوستی مفید است.
- شیره درخت انجیر را با زرده تخم مرغ و یا روغن مخلوط کنید و روی زخم‌ها بگذارید باعث التیام آنها خواهد شد.
- ضماد شیره درخت انجیر با شنبلیله برای رفع نقرس مفید است.
- برای معالجه جراحت‌های پوستی ضمادی از شیره درخت انجیر با جو درست کرده روی آنها بگذارید.
- مالیدن شیره درخت انجیر بر روی سر از ریزش مو جلوگیری می‌کند.
خواص برگ انجیر
- برگ پخته درخت انجیر ملین است.
- برگ انجیر را له کنید و برای برطرف کردن درد بواسیر برمقعد بمالید.
- برای برطرف کردن ورم و تومورهای مختلف برگ انجیر را روی این قسمت‌ها بگذارید.
- جوشانده ساقه‌های جوان درخت انجیر آب اضافی را از بدن خارج می‌کند.
- برای درمان اسهال‌های ساده و خونریزی‌های مختلف از جوشانده پوست تازه درخت انجیر استفاده کنید.
- برگ درخت انجیر را در آب جوش ریخته و بگذارید کمی سرد شود و داخل لگنی بریزید و داخل آن بنشینید. بواسیر دردناک و متورم را درمان می‌کند.
- جوشانده برگ درخت انجیر شکم درد را برطرف می‌کند.
زیان ها و پیشگیری
انجیر برای کبدهای ضعیف مناسب نیست و افرادی که کبد ضعیف دارند باید انجیر را با گردو بخورند. زیاده روی در مصرف انجیر تولید نفخ شکم و اسهال کرده و برای چشم نیز مضر است.
گل نرگس
